9.Sınıf Türk Edebiyatı Ekoyay Yayınları 83.-86. Sayfa Cevapları

TÜM SINIFLARA AİT DERS ve ÇALIŞMA KİTAPLARI CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ

SAYFA 83

39-Manzumenin temasını belirleyiniz. Manzumenin teması ve anlatım biçimini göz önüne aldığınızda metnin Türk şiir geleneği içindeki yeri hakkında neler söyleyebilirsiniz? Açıklayınız.

Metnin teması çaresizliktir.Bu şiir manzum hikaye geleneğine mensuptur.

40-Şairin şiirde kurguladığı gerçeklik ile günlük yaşamdaki gerçekliği karşılaştırarak şiirdeki anlatım biçimini “realizm” sanat anlayışı bakımından yorumlayınız. Ulaştığınız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.

Realizm günlük hayatta karşılaşabileceğimiz olayları konu edinen bir edebi akımdır.Şiirde anlatılanlar günlük hayatta karşılaşabileceğimiz tarzdaki bir olayı konu edinmiştir.Yani şiirde anlatılanlar realizm akımının ilkelerine uygundur.

41-Manzumede anlatılan hikâyenin kahramanlarının kimler olduğunu ve kahramanların birbiriyle olan yakınlık derecelerini belirleyerek aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.

Baba ve babanın oğlu ve nine dedikleri yaşlı kadın.Yaşlı kadın balıkçının annesidir.

42-Manzumede, babanın denizin kenarına gelerek yumruklarını sıkıp gülmesinin anlamı ne olabilir? Yorumlayınız.

Ekmek kazanmak için balık tutmaya gönderdiği oğlunun bir daha dönmeyeceğini düşünüp üzüldüğünden yumruklarını sıkmış olabilir.

43-“Balıkçılar” manzumesini Türk şiir geleneği içinde hangi tür şiirlerle ilişkilendirebilirsiniz?

Manzum hikaye geleneği içerisinde değerlendirebiliriz.

44- Şairin manzumede sosyal bir olayı işlemesinin sebepleri neler olabilir? Bu sebepleri dönemin ve şairin şiir anlayışına göre değerlendiriniz.

Şairin duyduğu sosyal sorumluluk bu olayı işlemesinde etkili olmuştur diyebiliriz.Tevfik Fikret Servet-i Fünun dönemi şairidir.Bu dönemde yönetimsel baskılar sebebiyle sosyal toplumsal ve siyasal konularla ilgili temalar pek fazla işlenememiştir.Lakin Tevfik Fikret bu dönemde yaşamasına rağmen bazı şiirlerinde sosyal konulara değinmiştir.

45- Manzumenin hangi dizelerinde kadere boyun eğme söz konusudur? Yorumlayınız.

Ninen baban, iki miskin, biz artık ölmeliyiz. ... Âh açlık, âh ümmîd Uzakta bir yeri yumrukla gösterip gülüyor; Yüzünde giryeli, muzlim, boğuk şikâyetler...ifadelerinde kadere boyun eğme söz konusudur.Çünkü çaresizlik bu ailenin belini bükmüş,dayanacak vaziyetleri kalmamıştır.

46-İncelediğiniz manzumenin, şiire ve öyküye ait özelliklerini belirleyerek aşağıdaki tabloda noktalı yerlere yazınız.

Şiire ait özellikler:Dizeler,serbest bir nazım şeklinin kullanılması,aruz ölçüsü,söz sanatları...

Öyküye ait özellikler:Yapı unsurlarının yani olay örgüsü,kahramanlar yer ve zaman öğelerinin bulunması.

SAYFA 85

Anlama - Yorumlama
“Balıkçılar” adlı manzumeyi canlandırınız. Benzer bir canlandırmayı şiirler üzerinde de yapabilir misiniz? Tartışınız. Manzume ile şiir dili arasında hangi farkların olduğunu aşağıdaki noktalı yere yazınız.
Benzer bir canlandırmayı şiirler üzerinde yapamayız.Çünkü manzumede öykünün yapı özellikleri vardır.Olay örgüsü,kahramanlar,yer ve zaman vardır.Öyküleyici anlatımın en önemli özelliği olan yapıp etmeler vardır.Şiirde ise böyle bir durum söz konusu değildir.

2.Etkinlik: Duygu ve düşüncelerinizi insanlara hangi yollarla aktarabilirsiniz? Siz hangi yolu tercih edersiniz? Tercihlerinizi sebepleriyle birlikte sınıf arkadaşlarınızla paylaşınız

Duygu ve düşüncelerimizi sözlü ve yazılı şekilde aktarabiliriz.Sözlü anlatmak birebir olduğundan daha etkileyicidir ve bu yüzden de tercih edilebilir.

Bir metnin şiir mi yoksa manzume mi olduğunu belirlerken neleri dikkate alırsınız?

Bir olay örgüsü olup olmadığına ve öykünün diğer yapı unsurlarına(mekan,kişiler,zaman)

Bir şiirin farkli okuyucular tarafından farkli şekillerde yorumlanmasının sebepleri neler olabilir?

Bu metinlerin çok anlamlı olması ve yorumun kişinin zihniyetine, o anki ruh haline ve kültür düzeyine göre farklı özellikler taşımasıdır.

B.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan noktalı yerleri uygun ifadelerle doldurunuz.

• Şairler, daha önce yaşamış şairlerin eserlerinde ortaya konulan duygu, düşünce ve ifade biçimlerinden etkilenirler. Yapı, anlam, tema, dil ve ifade biçimleri açısından ortak bir şiir anlayışını yakalayan şairler, tarihî süreç içerisinde ŞİİR GELENEKLERİoluştururlar. Böylelikle divan şiiri, halk şiiri, modern şiir, serbest şiir gibi adlandırmalar ortaya çıkar.

• Şiirde uyaktan sonra tekrarlanan, aynı ses ve anlamdaki ek ve kelimelere REDİF de

nir.

• En az iki dize sonunda, anlamca ayrı kelimelerdeki ses benzerliğine CİNASLI UYAK denir.

C. Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun seçeneği işaretleyiniz.

• Halk şiiri, divan şiiri ve modern şiir aynı zihniyeti ve geleneği temsil etmektedir.

Doğru ( ) - Yanlış ( X )

• Divan şiiri İslamiyetten önceki Türk şiir geleneğinin devamıdır.

Doğru ( ) - Yanlış (Y)

• Divan şiirinin en yaygın kullanılan nazım biçimi gazeldir.

Doğru( D) - (Yanlış( )

SAYFA 86
• Manzumeler dil ve ifade biçimi bakımından şiire; olay örgüsü bakımından anlatmaya bağlı
hikâye, roman gibi türlere benzer. Doğru (D ) - Yanlış ( )
Bir metnin şiir olması için ölçülü ve uyaklı olması gerekir. Doğru ( ) - Yanlış (Y )
• Manzumede geçen olayların gerçek hayatta yaşanmış olması mümkün değildir.
Doğru ( ) - Yanlış (Y )

Ç. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1. Gazel ve koşmanrn karşıIaştmlması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıstır?
A) Gazel, divan edebiyatına; koşma, halk edebiyatına özgü nazım biçimidir.
B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür.
C) Gazel aruzun istenilen kalıbıyla yazıldığı hâlde, koşma genellikle hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılır.
D) Gazel 10-20 beyitten, koşma 7-12 dörtlükten oluşur.
E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir.

DOĞRU CEVAP:D

2. Aşağıdakilerden hangisi manzumenin özelliklerinden değildir?
A) Manzumelerde belirli bir olay örgüsünün bulunması
B) Manzumelerde hikâye ve romandaki gibi tip ve karakterlerin olması
C) Manzumelerin coşku ve heyecana bağlı eserler değil, öğretici eserler olması
D) Manzumelerin ahenk unsurlarının şiirle ortak olması
E) Manzumelerde gerçekliğin kurguya dayalı olması
DOĞRU CEVAP:C

3. Şiirin, dil ve imge aracılığıyla gerçekliği yoğunlaştıran, en özlü ve en az söze indirgeyen bir anlatımı vardır.
Aşağıdakilerden hangisi bu cümlede söylenene örnek gösterilemez?
A) Dünyanın en güzel kadını bu oydu Saçlarını tarasa baştan başa Rumeli
B) Dağ dağ o güzel ses, bütün etrafı gezindi Görmüş ve geçirmiş denizin kalbine sindi
C) insanlar yüzyıllardır evler yaptılar irili ufaklı birbirinden farklı
D) Demirciler bir nehri dövmektedir
Ucuz bir tarlaya sunulmak üzere
E) Başkadır çünkü bu akşam bütün akşamlardan
Güneşin veh mi saraylar yaratır camlardan
DOĞRU CEVAP:C