9. Sınıf Türk Edebiyatı Ekoyay Yayınları 87.-89.-90.-91.Sayfa Cevapları
TÜM SINIFLARA AİT DERS ve ÇALIŞMA KİTAPLARI CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ
SAYFA 87
3. Manzume ve Şiir
Hazırlık

Manzumenin şiirden ayrılan yönlerinin neler olduğunu araştırınız. Elde ettiğiniz bilgileri maddeler hâlinde defterinize yazınız.
Sınıfa kısa hikâyeler, manzumeler ve şiir metinleri getiriniz.
Bir olayın düz yazıyla anlatılması ile şiir diliyle anlatılmasının farkını sözlü olarak ifade ediniz.
Şiir diliyle anlatıldığında şiire özgü olan ahenkli söyleyiş de karşımıza çıkmaktadır.

SAYFA 89
1-Kocakarı ile Ömer” adlı manzum hikâye, belli bir olay etrafında kurulmuştur. Manzume­deki olay örgüsünü belirleyerek aşağıdaki noktalı yerlere yazınız.

2-Sınıfa getirdiğiniz şiir metinleri ile “Kocakarı ile Ömer” manzumesini karşılaştırarak aşağı­daki soruları cevaplayınız.
a)  Manzume ve şiir arasında ahenk, yapı, tema, dil ve ifade biçimi bakımından ne gibi fark­lılıkların olduğunu belirtiniz.
       İkisinde de ahenk unsurları bulunur.Şiirde yapı unsurları yoktur.Her ikisinde tema karşımıza çıkar.İkisi de dizelerle ifade edilir.

b)İncelediğiniz şiir ve manzumenin hangisinde anlatma ve göstermenin, hangisinde birey­selliğin, duygusallığın ve çağrışımın ağırlıklı olarak bulunduğunu belirleyiniz. Belirlediğiniz özel­liklerden hareketle şiir ve manzumenin anlatım özellikleri bakımından farkını sözlü olarak ifade ediniz.
   Manzumede anlatma ve gösterme şiirde bireysellik,çağrışım ve duygusallık bulunur.Manzume bir olayı şiir şeklinde bizlere sunar.Şiirde ise duyguların ifade edildiğini görürürüz.

c) Sınıfa getirdiğiniz metinler ve “Kocakarı ile Ömer” metnin de kullanılan kavramların an­lamlarını, nerede ve nasıl kullanıldıklarını metinlerden örnekler vererek açıklayınız.
Uhrevî:Yani kutsiyet.(Şiir metinlerinde karşımıza çıkabilir.)
sîne:Yani göğüs(Divan şiirinde sık sık kullanılır)
3-. Manzumede anlatılanların düz yazı olarak anlatılıp anlatılamayacağını tartışınız. Ulaştığı­nız sonuçları sözlü olarak ifade ediniz.
   Olay örgüsü olduğundan düz yazı şeklinde anlatılabilir.Bunun yanında şahis kadrosu,mekan ve zaman da yer alır.
4-Okuduğunuz metin, estetik bir kaygıyla mı yoksa öğretici bir kaygıyla mı yazılmıştır? Sözlü olarak ifade ediniz.
   Sanatsal metinler elbetteki estetik bir kaygıyla yazılır fakat manzume geleneğinde öğreticilik yönü de karşımıza çıkar.
5- Okuduğunuz metne bakarak manzumelerin öğretici metin olarak kullanılmaları konusun­da neler söyleyebilirsiniz?

Manzumelerin kıssadan hisse vermesi okuyucular için önemlidir.Şiir şeklinde oluşturulan bu hikayelerin öğreticilik yönü bulunabilir.Çünkü hikayelerin okuyucuya iletmek istedikleri bir ana fikir ya da başka bir deyişle vermek istedikleri mesaj vardır.

6-Kocakarı ile Ömer” manzumesinde anlatma ve gösterme; şiirde bireysellik, duygu ve çağ­rışım önemlidir. Bu bilgiler ışığında “Kocakarı ile Ömer” metnini yorumlayınız.
     Söz konusu metinde verilmek istenen bir mesaj vardır.Duygusal bir hikaye anlatmaktadır.Torunları açlıktan kırılan bir ninenin İslam halifesi HZ.Ömer'e sitemleri anlatılmaktadır.Yaşanan bir olayı gündeme getirmiştir Mehmet Akif.Buradan hareketle yöneticilerin gerekirse kapı kapı gezmek suretiyle hizmette bulunmaları gerektiğini anlatmaktadır.

1.  Etkinlik: Beğendiğiniz manzumeleri bir deftere toplayarak antoloji oluşturunuz. Sevdiğiniz manzumelerdenbazılarını ezberleyiniz.
 Aşağıda Yahya Kemal'e ait bir manzume örneği verilmiştir.

NAZAR -Yahya Kemal Beyatlı

Gece Leylâ'yı ayın on dördü
Koyda tenhâ yıkanırken gördü.
"Kız vücûdun ne güzel böyle açık!
Kız yakından göreyim sâhile çık!"
Baktı etrâfına ürkek ürkek
Dedi: "Tenhâda bu ses nolsa gerek"
"Kız vücûdun sarı güller gibi ter!"
Dedi: "Tenhâda bu ses nolsa gerek?"
Aranırken ayın ölgün sesini
Soğuk ay öptü beyaz ensesini.
Sardı her uzvunu bir ince sızı;
Bu öpüş gül gibi soldurdu kızı.
Soldu günden güne sessiz soldu!
Dediler hep: "Kıza bir hâl oldu!"
Tâ içindendi gelen hıçkırığı
Kalbinin vardı derin bir kırığı.
Yattı bir ses duyuyormuş gibi lâl.
Yattı aylarca devâm ett bu hâl.
Sindi sîmâsına akşam hüznü.
Böyle yastıkda görenler yüzünü
Avuturlarken uzun sözlerle
O susup baktı derin gözlerle.
Evi rüzgâr gibi bir sır gezdi
Herkes endîşeli bir şey sezdi.
Bir sabah söyledi son sözlerini
Yumdu dünyâya elâ gözlerini;
Koptu evden acı bir vâveylâ
Odalar inledi: "Leylâ! Leylâ!"
Geldi köy kızları el bağladılar...
Diz çöküp ağladılar ağladılar!
Nice günler bu şeâmetli ölüm
Oldu çok kimseye bir gizli düğüm;
Nice günler bakarak dalgalara
Dediler: "Uğradı Leylâ nazara!"

SAYFA 90
2-Etkinlik: İki gruba ayrılınız. 1. grup “Kocakarı ile Ömer” metnini, 2. grup ise “Bu Vatan Ki­min?” adlı metni ses, ritim, yapı, anlam ve gerçeklik yönlerinden incelesin. Ortaya çıkan sonuç­ları karşılaştırarak manzume ve şiir arasındaki benzer ve farklı yönleri arkadaşlarınızla paylaşınız.

1.GRUP:KOCA KARI VE ÖMER
Ritm aruzla sağlanmıştır.Nazım birimi benttir.Manzumenin iletmek istediği bir mesaj vardır.Gerçek bir olaydan yola çıkılmıştır.
2.GRUP:BU VATAN KİMİN
Ritm hece ölçüsüyle sağlanmıştır.Nazım birimi dörtlüktür.Teması Vatan Sevgisidir.Vatanla ilgili samimi duyguları dile getirmek bu duyguları hissettirmek amacıyla yazılmıştır.

3-Etkinlik: a) Aşağıdaki ifadelerin hangi metinle ilgili olduğunu tablodan işaretleyiniz. Bu işa­retlemeleri ya parken tablodaki ifadelerle ilgili olarak şiir metinlerinde yer alan özellikleri belirleyiniz.
                                                                                 1.M      2.M      3.M      4.M      5.M
• Şiirde aşk, sevgi, hüzün, keder gibi duygular; coşkulu bir tarzda işlenmiştir. (lirik şiir)




   X
• Şiirde bir kişi veya toplum, alaylı bir dille, ince bir üslupla yerilmiştir. (satirik şiir)


 X


• Şiirde kahramanlık konusu, destansı bir üslupla ele alınmış­tır. (epik şiir)



 X

• Şiirde öğretme, ders verme amacı güdülmüştür. (didaktik şiir)
 X




• Şiirde doğa, köy, yayla, kır yaşantısının güzellikleri ve bu güzel­liklerin insanda oluşturduğu duygular ele alınmıştır. (pastoral şiir)

 X




b)Bu bölümdeki şiirleri gözden geçirerek lirik, epik, dramatik, satirik, pastoral anlatımların şi­irlere etkisini açıklayınız.  

    Bu anlatımlar şiirin temasının ortaya çıkmasına ve hissettirmek istediklerine katkıda bulunmaktadır.      

SAYFA 91

1-“Kocakarı ile Ömer” adlı metinde anlamın zaman zaman bir dizede bitmediğini, birkaç di­zede tamamlandığını görüyoruz. Buna örnekler bulunuz. Bu durumun sebeplerini açıklayınız   

  Sen almasan acaba kim gelip de senden iyi,
   İdâre eyleyecek düştüğün bu ma’rekeyi? dizelerinde anlam tek dizede tamamlanmamıştır.
   Manzume geleneği bir olayı anlattığından bazen anlam tek dizede tamamlanmayıp diğer dizelere de sarkabilmektedir.

2-“Kocakarı ile Ömer” manzumesinde anlatılan hikâyenin yaşanmış ya da yaşanabilecek bir olay olup olamayacağını sebepleri ile birlikte sözlü olarak ifade ediniz.
  Manzumelerde gerçek ya da gerçeğe yakın olaylar anlatılmaktadır.Söz konusu manzumedeki olay HZ.Ömer zamanında yaşanmış bir olaydır.
3-“Kocakarı ile Ömer” metnini “Ayrılığın Ardından Duyulan” şiiri ile yapı, ritim ahenk, dil, an­lam ve gerçeklik bakımından karşılaştırarak iki metin arasındaki benzerlik ve farklılıkları madde­ler hâlinde tahtaya yazınız.
Koca Karı ve Ömer:Nazım birimi benttir,ritm aruzla sağlanmıştır.Mesnevi şeklinde kafiyelenmiştir.Kafiye ve redifler kullanılmıştır.Ağır bir dil kullanılmıştır.Gerçek bir olay anlatılmaktadır.
Ayrılığın Ardından Duyulan:Nazım birimi benttir.İki birim bulunur.Serbest ölçüyle yazılmıştır.Ahenk vurgu ve tonlama ile sağlanmıştır.Dil sade ve anlaşılırdır.Aşk teması işlenmiştir.

4-Etkinlik: Mehmet Âkif Ersoy’un “Kocakarı ile Ömer” manzumesini, Hz. Ömer’in çadıra gel­diği bölüme kadar kendi cümlelerinizle defterinize yazınız. Sizin anlatımınızla şairin anlatımı ara­sındaki belirgin farklılıklar nelerdir? Anlatımdaki bu farklılıkların sebeplerini açıklayınız.
     Abbas soğuk ve karanlık bir gecede evden çıkar. Issız yollarda kendisinden başka kimse olmadığını tahmin eden  Abbas o anda heykel gibi bir çöl arabını görür ve bu yabancıyla selamlaştıktan sonra o kişinin Ömer olduğunu fark eder. Derken Ömer  Abbas ile Medine sokaklarını dolaşmaya başlar. Her evi ve her kapıyı yokladıktan sonra, şehir dışı mahallelere gelirler ve orada bir çadır ilişir  gözlerine.
    Şair ahenge kafiyeye ve ritme dikkat ederek yazdığından belirgin bir farklılık ortaya çıkmaktadır.
A.  Aşağıdaki soruyu sözlü olarak cevaplayınız.
 Bu bölümde incelediğiniz metinleri dikkate alarak manzume ile şiir arasındaki ben­zerliklerin neler olduğunu sözlü olarak ifade ediniz.
     Ritm ve ahenk unsurlarının kullanılması,dize anlayışının var olması,ölçülü olarak yazılması manzume ve şiir arasındaki benzerliklerdir.
B)Aşağıdaki cümlelerde yer alan bilgilerin doğru olup olmadığını belirleyerek uygun se­çeneği işaretleyiniz.
 Manzumede anlatma ve gösterme; şiirde ise bireysellik, duygu ve çağrışım ön plandadır.
Doğru (D ) -  Yanlış   (  )
 Manzume ile şiir arasında ses, ritim, yapı, anlam ve gerçeklik yönlerinden fark yoktur
Doğru (  ) -  Yanlış  (Y )
 Manzumeler bir olay örgüsü etrafında şekillenir.   Doğru   (D )    - Yanlış   (  )
B.  Aşağıdaki çoktan seçmeli soruyu cevaplayınız.
1.  Kaman civarına bahar gelince Yıkılır ovadan yörük çadırları,
Yücesinde pare pare duman tutmuş
 Düldül Dağ'ın yaylasında mekân kurulur.
Hoş gelmişsin ilkbahar!
Nisan ayı içinde donanır dağlar,
Donanır yeşilinden, alından Bu dizelerde aşağıdaki şiir türlerinden hangisine özgü nitelikler ağır basmaktadır?

            A)Lirik   B) Pastoral    C) Epik   D)Didaktik    E) Dramati

ekoyay edebiyat 9.sınıf ile ilgili görsel sonucu
Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları calisma-derskitabicevaplari.com'a aittir.

, ,

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ

d. Blogger tarafından desteklenmektedir.

Popüler Yayınlar