Sayfa 47

Şiir İnceleme Yöntemi

Hazırlık

1)Zihniyet, bir dönemdeki sosyal, siyasi, idari, adli, askeri, dini güçlerin, sivil toplum örgütlerinin, ticari hayatın, eğitim etkinliklerinin birlikte oluşturdukları ortam ve bunların hiçbirine indirgenemeyen duygu, anlayış ve zevk bütünüdür. Bir başka deyişle zihniyet, bir toplumun ya da kültürün bireylerinin duyuş ve düşünüşteki birlikteliğidir.

2)Tema, bir sanat eserinin merkezinde yer alan temel duygu ve düşünce demektir. Konunun somut olmasına karşılık, tema soyut özellikler gösterir.

3)Sözü etkili hale getirmek için değişik anlam çağrışımları ya da ses benzerlikleri kullanılır. Şair ne kadar ince bir anlam, ne kadar hoş bir söz bulursa, şiiri o denli güçlü olur.

4)Lale Devri, OsmanlıDevleti’nde, 1718 yılında Avusturya ile imzalanan Pasarofça Antlaşması ile başlayıp 1730 yılındaki Patrona Halil İsyanı ile sona eren bir dönemdir. Bu dönem “zevk ve safa” dönemi olarak bilinir. Lale Devri’nde savaş yapılmamış, kültürel ve sanatsal etkinliklere daha çok önem verilmiştir.

5)Osmanlı Devleti’nin çöküş sürecini hızlandıran 1.Dünya Savaşı 20.yüzyılın başında geniş bir coğrafyaya yayılmış ve nihayet 1920’lerin başında Osmanlı devleti de savaşa dahil olmuştur. Bu dönemin yazarları, eserleriyle halkı Milli Mücadele’ye motive etmiştir.

6)Ahenk, uyum demektir. Şiirde ahenk, birbiriyle uyumlu seslerin belli bir ritimle bir arada kullanılmasıyla sağlanır.

Sayfa 48

İnceleme

1.Metin: Anadolu Gerçeği

1)Şair, Anadolu’yu “çıplak topraklar, boz bulanık sular, kurbağa ve köpek sesleri, ıssızlık, kerpiç evler, tandır ekmeği, kar tipi, çıplak çocuklar” gibi kelimelerle zihinde canlandırmaktadır.

2)Verilen Metinler Arasındaki Zihniyet Farklılıları;

1.2.Metin	Dini duyarlılıklar, hlak ve erdem önem kazanmıştır. Allah ve insan sevgisi her şeyden önemlidir.
1.3.Metin	Dünyada meydana gelen toplumsal olaylar önem taşır. Yalnızca bireysel değil evrensel değerlerle de ilgilenmek önemlidir.
1.4.Metin	İslam yüceltilirken Batılılaşma ve toplumdaki yanlış yönelişler eleştirilir.
1.5.Metin	Mevki ve makam için devletin ileri gelenlerine yalakalık yapmak eleştirilir. Sosyal ve ekonomik koşullardan şikayet edilir.

Sayfa 49

1.1.Metin	Çıplak toprak, yağmur duası, çimmek, namaz kılmak, toprak damlar, kerpiç evler, yumurta satan köylüler…
1.2.Metin	Gönül yıkmak, namaz, cevher
1.3.Metin	Atom bombası, Londra Konferansı, ayna, cımbız
1.4.Metin	İslam, millet, terakki, milliyet, Efkar-ı Frenk
1.5.Metin	Devlet, rica, usanmak,hicran

6)1.1Metin:Serbest şiir

1.2.Metin: Divan şiiri

1.3.Metin: Serbest şiir

1.4.Metin: Divan şiiri

1.5.Metin: Divan şiiri

7)Türk şiirinde yerginin önemli bir rolü vardır. Divan şiirinde Nef’i, Nesimi, Nabi; Halk şiirinde Kaygusuz Abdal, Dadaloğlu, Köroğlu, Sümmani gibi şairler bulundukları dönemin toplumsal sorunlarını dile getirerek yöneticileri eleştiren eserler yazmışlardır.

8-9)Şair, Anadolu’nun yalnızca doğal güzelliklerini,(cemalaksoy.org) kültürünü anlatıp geri kalmışlığını ve ekonomik sıkıntılarını göz ardı eden kişilerin dikkatini çekmek amacıyla eserine “Anadolu Gerçeği” adını vermiştir.

10)Şairin “Savuş git içimizden” dediği kişi, Anadolu’yu pembe hayallerle süsleyerek anlatan, gerçeklikten kaçınan şairler, yazarlar ve aydınlardır.

Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları calisma-derskitabicevaplari.com'a aittir.