11.sınıf Türk Edebiyatı Lider Yayınları Ders Kitabı Sayfa 25-36 Cevapları
TÜM SINIFLARA AİT DERS ve ÇALIŞMA KİTAPLARI CEVAPLARI İÇİN TIKLAYINIZ
Sayfa 25

1. Okuduğunuz şiirde ses ve anlam kaynaşmasından oluşan birimleri belirleyiniz. Belirlediğiniz birimlere ne ad verilmektedir?
Şiir 5 birimden(beyitten) oluşmuştur.Bu birimlere beyit adı verilir. 2. Şiirde hangi ahenk unsurlarından yararlanılmıştır? Bu unsurları inceleyiniz.
Şiirde kafiye ve rediflerden yararlanılmıştır.Her beytin son mısrası kendi içinde kafiyelidir.
aa/ba/ca/da/ea şekliden uyak örgüsü vardır.
Şiirin ritmi aruz ölçüsüyle sağlanmıştır. Asonans(ünlü ses benzerliği) ve aliterasyonlardan da faydanılmıştır.
Sayfa 26

3. Metinde birimlerin hangi tema etrafında birleştiğini söyleyiniz. İlk beyitle diğer beyitler arasında tema açısından bir ilişki söz konusu mudur? Açıklayınız.
Tema "zamandan şikayet"tir.Beyitler arasında tema açısından bir ilişki söz konusudur.
4. Metnin yapı unsurlarını belirleyiniz.
Metin 5 beytin bir tema etrafında birleşmesinden oluşan yapıya sahiptir.

5. Metinde “kâşâne, vîrâne, dârüşşifâ” imgeleri kullanılarak neler anlatılmak istenmiştir? Bu imgeler oluşturulurken hangi söz sanatlarından yararlanılmıştır?
Batı ülkelerinin gelişmişliğini, İslam ülkelerinin geri kalmışlığını anlatmak istemiştir. Bu imgeler oluşturulurken istiare sanatı yapılmış.

6. Ziya Paşa’nın hükûmeti “sâl-hâne”ye benzetmesinin sebebi nedir?


İnsanları topluca katlettiği için Osmanlının o dönem hükümetini "salhane"ye (mezbaha, hayvan kesim yeri) benzetmiştir.

7. Şiirde geçen “divâne”, “hûzur-ı kûşe-i meyhâne”, “işret-hâne”, “meyhâne-i dehr” gibi söz ve söz öbeklerinin tasavvuftaki anlamlarıyla bu şiirdeki anlamlarını karşılaştırarak bu kavramların dönemin sosyal, kültürel ve siyasi yaşamı ile ilişkisini belirtiniz.
8. Metnin son beyti nasıl bir ruh hâlini yansıtmaktadır?
Yaşadığı zamandan, olaylardan,durumlar yakınmaktadır, şikayet etmektedir.

9. Metinde sezgiler mi yoksa gözlemler mi daha ağır basmaktadır? Metinden örneklerle açıklayınız.
Gözlemler daha ağır basmaktadır.İlk beyitte "Gördüm, dolaşdım” eylemlerinde birinci tekil şahıs eki kullanılmıştır. Şiirde “bulundum görmedim gitdi, yolum düşdü, çok durmadım” gibi sözcüklerde de birinci tekil kişi eki kullanılmıştır.Ziya Paşa, birinci tekil kişi eki kullanarak olumsuz duruma bizzat şahit olduğunu ifade etmiş.
Şair, şiirde belirtilen olumsuz durumu kendisi görmüş. Buradan şu sonuç da çıkabilir: Şair bir aydın olarak olumsuz tabloyu görüyor, aydınlar adına dile getiriyor; ama yöneticiler, bu yanlışlıkları ya fark etmiyor ya da görmezden geliyor.

10. Metinde dile getirilen gerçeklerle dönemin gerçekliği arasında ilişki var mıdır? Açıklayınız.
Vardır. Şiirde Osmanlının çağın gerisinde kalması konusu işlendiği için dönemin siyasi ve sosyal yapısı yansıtılmıştır.

11. Metinde eleştirilen hususlar günümüzde geçerliğini korumakta mıdır? Niçin?
Korumaktadır, şiirde eleştirilen durumlar bugün de görülmektedir
 İslam ülkelerinin Batılı ülkeler karşısındaki durumu buna örnek gösterilebilir.
1
2. Beyitlerin metin içindeki işlevini belirleyiniz.
Beyitler ses ve anlam kaynaşmasından meydana gelen şiir birimleridir.Bunlar temayı vermek için belli bir düzen içinde oluşturulmuştur.

13. Metnin teması Ziya Paşa hakkında size nasıl bir fikir veriyor? Açıklayınız.
Ziya Paşa yaşadığı dönemdeki olumsuzlukları,devlet idaresindeki aksayan yönleri şiirlerine yansıtmıştır.Bu şiirde de bunu görüyoruz...

14. Ziya Paşa’nın Batı’ya, İslam coğrafyasına ve dönemin hükûmetine bakış açısını nasıl değerlendiriyorsunuz?Açıklayınız.
Gerçekçi ve eleştirel bir bakış açısı
15. Okuduğunuz metin Ziya Paşa’yla ilgili edindiğiniz bilgilerle örtüşmekte midir? Açıklayınız.


Metin, Ziya Paşayı yansıtıyor.
16. Ziya Paşa hangi edebî akımdan etkilenmiştir? Niçin?
Romantizm akımından etkilenmiştir. Çünkü Romantizmde sanatçılar, yapıtlarında kendi kişiliklerini gizlememişlerdir. Sanatlarını toplumu dönüştürmede bir araç olarak kullanmışlar, “toplum için sanat” anlayışına bağlı kalmışlardır.

3. Etkinlik: Aşağıdaki metni okuyunuz. Metinden hareketle Namık Kemal’e neden vatan şairi denildiğini söyleyiniz.Namık Kemal, vatan için savaşan, didinen, içi vatan sevgisiyle dolu bir şairdir. Vatan ve hürriyet şairidir. Onu böyle düşünmemizde, onun hürriyete ve vatana oları âşık kişiliği ve yazdığı eserlerde sürekli bu iki kavramı en üstte tutması, sürekli bu kavram­ların değerini insanlara anlatması etkili olmuştur.
4. Etkinlik: Metnin son paragrafında Namık Kemal’le ilgili söylenenlerden hareketle onun “aydınlanma” ile ilişkisini açıklayınız.
5. Etkinlik: Bireyin hürriyeti ile vatanın ve ulusun bağımsızlığı arasındaki ilişkiyi tartışarak elde ettiğiniz bulguları arkadaşlarınızla paylaşınız.

Sayfa 34

11. Sınıf Türk Edebiyatı Lider Yayın Cevapları Sayfa 34
1. “Gazel”, “Hürriyet Kasidesi” ve “Tecelli yahut Teselli” adlı metinlerin uyaklanış biçimleri, nazım birim­leri ve ölçüleri bu metinlerin edebiyatımızdaki hangi geleneklerle ilişkili olduklarını göstermektedir? (Bu soruyu cevaplandırırken 9. sınıf Türk Edebiyatı dersinin 2. ünitesinde öğrendiğiniz şiir inceleme yöntemiy­le ilgili bilgilerden yararlanınız.)

Bu şiirler, uyaklanış biçimleri, nazım birimleri, ölçüleri bakımlarından ele alındığında divan şiiri geleneğini yansıtmaktadır. Tanzimat şiirleri biçim bakımından divan şiirinin devamı gibidir, konu bakımından farklılık gösterir.

10. Etkinlik: Üç gruba ayrılınız. Ziya Paşa’nın bir gazeli ile Divan edebiyatından bir gazeli (birinci grup), Namık Kemal’in kasidesi ile Divan edebiyatından bir kasideyi (ikinci grup), Abdülhak Hamit Tarhan’ın şiiri ile Divan edebiyatından bir gazel ve kasideyi (üçüncü grup) aşağıda verilen ölçütlere göre karşılaştırınız. Karşılaştırma sonuçlarını defterinize yazınız.
• Konu
• Nazım birimi
• Uyak düzeni
• Tema
• Dil


2. Ziya Paşa’nın “Gazel”inde, Namık Kemal’in ise “Hürriyet Kasidesi”nde dile getirdiği hangi olum­suzluklar, Atatürk’ün çağdaşlık ve uygarlıkla ilgili yaptığı yeniliklerle ortadan kaldırılmıştır? Açıklayınız.


Ziya Paşa'nın gazelinde Osmanlının geri kalmışlığından bahsediliyor. Yöneticilerin eğitime, ilme önem vermediği, insanların zulme uğradığı anlatılıyor. Osmanlının medeniyetten uzak oluşu anlatılıyor. Dile getirilen bu sorunlar Atatürk'ün yaptığı yeniliklerle ortadan kaldırılmıştır. Hürriyet Kasidesi'nde ise esaretin insanlar üzerindeki olumsuzluklarından, yöneticilerin zulümlerinden bahsediliyor. Atatürk'ün cumhuriyeti kurmasıyla insanlar kanunlar önünde eşit sayılmış, hukuk düzeniyle adalet sağlanmıştır.

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME

1. Aşağıda adları verilen metinlerin konularına göre (lirik, didaktik, satirik, epik, pastoral) han­gi şiir türüne ait olduğunu karşısına yazınız.
• Gazel (Ziya Paşa) : Satirik şiir
• Hürriyet Kasidesi (Namık Kemal) : Satirişk şiir
• Tecelli yahut Teselli (Abdülhak Hamit Tarhan) : Pastoral şiir

2. Ziya Paşa’yla ilgili aşağıdaki yargılardan doğru olanların karşısına “D”, yanlış olanların kar­şısına “Y” yazınız.
• Eski şiir biçimlerine bağlı kalmıştır. ( D )
• Yer yer nükteli ve hicivli anlatımlara da başvurmuştur. ( D )
• Öğüt verici ve ders verici didaktik bir şiir tarzı vardır. ( D )
• Romanları şiirlerine göre daha başarılıdır. ( Y )

Aşağıdakilerden hangisi Namık Kemal için söylenemez?
A) İlk tarihî romanımız olan Cezmi’yi yazmıştır.
B) Sanatkârane bir üslubu vardır.
C) Eserlerinde toplumla ilgili konulara değinmiştir.
D) “ Sanat sanat içindir” anlayışına bağlı kalmıştır.
E)” Vatan, hürriyet, adalet” gibi kavramları Türk şiirinde ilk kez o kullanmıştır.

CEVAP: D (Namık Kemal "Sanat toplum içindir." anlayışına bağlıdır.

Sayfa 35

11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları  Lider  Yayınları 2014-2015  Sayfa 35 

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME SORULARI 

Hamit, şiirin konusunu genişletmiş, çeşitli duygu ve düşünceleri günlük hayatın izlenim­lerine, basit ve önemsiz görünen hadiselere, geçici zevklere varıncaya kadar şiire sokmuştur. Pastoral, lirik, didaktik, dramatik türlerin hepsinin, Hamit’le beraber edebiyatımızda, edebî bir nevi olarak meydana geldiğini görüyoruz. O, yalnız bununla da kalmamış, eski nazım şekille­rini bırakarak Batı edebiyatında gördüğü şekilleri almış, aruz ölçüsünü istediği şekilde uygu­layarak bunları, o zamana kadar görülmemiş bir tarzda, konunun gereğine göre kullanmış, hatta bir manzumede çeşitli ölçüler kullanmış, uyakları kendi zevkine ve konunun icabına göre düzenlemiş, kısacası kuralların hiçbirine uymaya lüzum görmemiştir.
Agâh Sırrı LEVENT

Yukarıdaki metinden Abdülhak Hamit Tarhan ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşıla­maz?
A) Yerleşik nazım kurallarına uymamıştır.
B) Şiirin konusunu genişletmiştir.
C) Batı edebiyatının etkilerine karşı durmuştur.
D) Edebiyatımızda yeni şiir türlerinin oluşmasına katkıda bulunmuştur.
E) Edebiyatta yeniliklere açık bir kişiliğe sahiptir.

CEVAP: C

5. Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kelimeleri yazınız.
• Tanzimat edebiyatının ilk şairleri, Namık Kemal ve Ziya Paşa'dır.
• Tanzimat edebiyatının ilk temsilcileri sanat toplum içindir anlayışıyla eser vermişlerdir.

Sayfa 36
11. Sınıf Türk Edebiyatı Kitabı Cevapları Lider Yayınları 2014-2015 Sayfa 36


Yasal Uyarı: Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları calisma-derskitabicevaplari.com'a aittir.

ETİKETLER: , ,

0 yorum

LÜTFEN YORUMLARINIZI YAZINIZ

Sonraki Kayıt Önceki Kayıt Ana Sayfa
d. Blogger tarafından desteklenmektedir.

Popüler Yayınlar